Filipin yetkilileri, en az 46 kişinin öldüğünü, 28'inin ise tropik fırtınadan sonra hala kayıp olduğunu bildirdi. Kai-Tak (yerel adı Urduja), dört yıl önce süper tayfun Haiyan‘dan (bölge adı Yolanda) en fazla darbe alan Doğu Visayalarını hasara uğrattı.
Doğu Visayas, Filipinler'in merkezi Visayas bölgesinin en doğusunda yer alan Biliran, Leyte ve Samar adaları olmak üzere üç ana adadan oluşmaktadır. Pasifik Okyanusu'nu doğu yönünde gören bölge, tropik fırtınaların Filipinler'e genel olarak vurduğu noktadır.
Biliran ilçesindeki insanların çoğu dolu yağması üzerine –yetkililerin söylediğine göre çoğunlukla toprak kayması yüzünden– öldü yada kayıp, 25 ölü ve 25 kayıp olduğu bildiriliyor. Filipinlerin birçok bölgesinden 44,000 aile tahliye edildi ve 16,000 yollarda kaldı.
Tropik fırtına Kai-Tak, Biliran'ı Leyte ve diğer bölgelerden beş köprüyü tahrip etti ve bu yüzden adaya ağır ekipman ve malzemelerin getirilmesi konusunda zorluklar yaşandı.
Eylemci Joshua Sagdullas, Doğu Visayas-merkezli alternatif haber sitesi Doğu Vista'ya yeni hükümetin Kasım 2013'te süper tayfun Haiyan tarafından yıkıma uğramasından bir ders alıp almadığı sormak için bir yazı yazdı:
What we expected was for the rain to pour and winds to howl, we thought work would be suspended for a day or two and some roads impassable due to slight debris pile up. We would never have thought the storm would cause evacuation-efforts spanning three regions or paralyzed the economy of close to three provinces in Eastern Visayas.
Yağmurun dökülüp fırtınaya dönüşeceğini düşündük, işlerin bir iki gün boyunca tatil olacağını düşündük ve hafif döküntüler nedeniyle geçilemeyen bazı yollar yıpranacaktı. Fırtınanın üç bölgeye yayılacağını ya da Doğu Visayalar'daki üç eyalet ekonomisini felce uğratacağını hiç düşünmemiştik.
Internet kullanıcıları ve gazeteciler fırtınayla ilgili yeni haberler vermek ve fırtına etkilerinin fotoğraflarını yayınlamak için sosyal medyada #UrdujaPH hashtagini kullandılar. Gruplar, özellikle Biliran gibi en çok etkilenen bölgelerden bazıları için bağış ve afet yardımı toplamak için sosyal medyada paylaşımlar yaptı.
Photos: Pinsalang iniwan ni Bagyong Urduja sa Leyte pic.twitter.com/WpW6bLHw4F
— jenny dongon (@jcdongon) December 18, 2017
Urduja tayfunu Leyte'deki yaşamı sildi.
Queue of stranded vehicles outside Matnog Port in Sorsogon reaches 4 km. (? MDRRMO Matnog) | #UrdujaPH@InquirerSLBpic.twitter.com/we0Tv6jH1H
— Rey Anthony Ostria (@RAOstriaINQ) December 15, 2017
Heartbreaking. #hometown#UrdujaPHpic.twitter.com/HO2apu5n8e
— Joy Sebios (@joymoonthen) December 19, 2017
İnternet kullanıcıları ayrıca, Kai-Tak'ın Biliran üzerindeki etkisinin bölgedeki kükürt madenciliği nedeniyle daha da büyüyüp büyümediğini sordu. Mayın ve Yer Bilimleri Bürosu, Biliran'daki Kai-Tak'ın ortaya çıkışından önce heyelan tehdidi konusunda uyarıda bulundu.
Tungod ha ira, damo nagkamatay. Dre la sulphur mining it nagaganap ha Biliran. Sana maging sensitive it Province ngan LGU para ma-address it mga sugad na issue, ginhihinay hinay la nira pagguba ht Biliran. ?
— ERL. (@ijustinyu) December 19, 2017
Birçok kişi bunun yüzünden hayatını kaybetti. Biliran'da kükürt madenciliği yapılıyor. Umarım il yerel yönetim birimi duyarlı davranır ve bu konuyu ele alır. Biliran'ı yavaşça yok ediyorlar.
My Sulfur mining sa bundok ng Biliran province 35 years na ako ngaun lang ngyari sa province namin ito.. Nakakaiyak 🙁
— Jun Quimbo Villato (@quimboph1) December 18, 2017
Biliran dağlarında kükürt madenciliği yapılıyor. 35 yıldır Biliran'da yaşıyorum ve bu ilk defa gerçekleşiyor. İçler acısı.
Kai-Tak tropik fırtınasının Batı Filipin Denizine ilerleyerek Filipinleri çoktan terketmiş olmasına karşın, ülke Noel arifesinde toprak kaymasına yol açacağı düşünülen başka bir afete hazırlanıyor.