Kazakistan'ın Yeni Latin Alfabesine Göre Adın Nasıl Görünüyor?

Başkanlığın internet sitesinde paylaşılmış yeni Kazak alfabesini gösteren tablo.

Kazakistan'daki bir internet sitesi kullanıcılarına 2022'de yürürlüğe girmesi beklenen yeni Latin alfabesine göre isimlerinin nasıl görüneceğini gösteriyor. Birçoğu isimlerinin kesme işaretiyle bağlandığını gördükten sonra korkuyla tepki verdi.

Yeni alfabedeki 32 harften 9'unun kesme işareti var, bu Türk Ailesinde bulunan Kazak dilinin Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçmesini başta destekleyenleri pişman etti.

Otoriter ülkenin vatandaşlarına hiç danışılmamıştı: bu hareket kendinden menkul yenilikçi Başkan Nursultan Nazarbayev (77)’ in parlak fikriydi.

Nazarbayev'in Kazakistanı Kazakça'da Qazaqstan olarak yazacak alfabe değişiminin hazırlıklarına başlanmasını ilan ettikten sonra, basit bir Kazak havucu sosyal medyada son zamanlarda sıkça tartışılan bir konu haline geldi.

Ekonomist'deki bir makalenin de açıkladığı gibi, Latin alfabesinin daha az noktalı versiyonlarından kaçınmanın sebepleri vardı:

Delighted critics pointed out that the rendering of the Kazakh word for carrot in that alphabet would have been saebiz, which looks a bit like a transliteration of the Russian for “f**k off”.

Durumdan memnun kalan eleştirmenler Kazakça havuç kelimesinin o alfabedeki karşılığının saebiz olduğunu, ve bu kelimenin Rusça'daki ”s*ktir” kelimesinin yazılışına benzemekte olduğunu belirtti.

Rus hükümeti tarafından işletilen kuruluş Sputnik, en son düzenlemelerle bile Rusça bilenler için kötü anlama gelen birçok kelime olduğunu söyledi.

Böylesi olaylar muhtemelen kaçınılmazdır ve ülkedeki Rusça konuşan milyonlarca kişi için alfabe tercihi yine de Kiril olacaktır. Fakat Kazakça'daki kesme işareti sorunu hala devam etmektedir.

Nazarbayev, yeni kesme işaretleriyle rezalet durumda olan Latin Kazak alfabesini kabul etmenin vakti geldiğini söyledi.

Kazakları rahatsız eden şeyin ne olduğunu anlamak için, diğer tarafına geçtiğimizde nasıl olduğunu anlamak için Global Voices Latin-Kiril-Kazan Latin alfabesi değirmeninin içinden geçtik.

Yöntembilimi çok basit. İlk olarak 1991'den önce Sovyetler Birliğinin bir parçası olan Kazakistan'da doğmuş olsaydınız nüfus cüzdanınızda şu anki adınızın nasıl olacağını hayal edin.

Bunu yapmak için, Lexilogos'taki ”çok dilli klavye” gibi bir Latin-Kiril alfabesi dönüştürücüsü kullanın. Daha sonra adınızın ne kadar kesme işareti taşıyacağını bulmak için Kiril'den Kazak Latin alfabesi dönüştürücü‘yü kullanın.

Meksika'daki yetkilimiz Juan Tadeo‘nun ismi Kiril'de Хуан Тадео'dir. Fakat Kazak Latin alfabesindeki adı bir kesme işaretiyle Çince'yi andıran Hy'an Tadeo olmuştur.

Kesme işaretleri Global Voices Yönetim Müdürü Georgia Popplewell, veya Djordji'i'a Poppely'ell dahil olduğunda ağır basmaktadır. Hatta Uganda kolumuz Prudence Nyamishana (Pry'dence Ni'ami's'ana) içinse etkisi tavan yapmıştır.

İlginç bir şekilde, ne varki Global Voices Dil Yöneticisi Mohamed ElGohary Alfabe Çorbasından hiçbir değişime uğramadan çıkmaktadır. Genel çevirmenimiz olmasının bir sebebi var gibi gözüküyor…

Sohbet başlatın

Yazarlar, lütfen giriş »

Kılavuz

  • Tüm yorumlar onaydan geçirilir. Yorumunuzu birden fazla göndermeyin, yoksa reklam olarak işaretlenebilir.
  • Lütfen diğerlerine saygı gösterin. Nefret, küfür ve kişisel saldırı içeren yorumlar onaylanmayacaktır.