- Global Voices Türkçe - https://tr.globalvoices.org -

Arnavutluk Başbakanı Meclis Üyelerinin Dokunulmazlığı İçin Oylama Ardından Gazetecilere Hakaret Etti

Kategoriler: Batı & Orta Avrupa, Arnavutluk, Konuşma Özgürlüğü, Medya & Habercilik, Politika, Vatandaş Haberciliği, GV Savunma

Arnavutluk başbakanının resmi Facebook sayfasında paylaşılan videodan alınan bir ekran görüntüsü.

Arnavut parlamenterleri parlamentonun diğer üyelerini yolsuzluk iddialarıyla tutuklanmaktan korumak için oy verdikten [1] sonra Başbakan Edi Rama, [2] gazetecileri güncel olayları yayınlama şekilleri için azarlama fırsatını elinden kaçırmadı.

Önceden içişleri bakanlığı yapmış olan parlamento üyesi Saimir Tahiri [3]‘nin soruşturması, 16 Ekim'de ortaya atılan suçlamaların ardından Tahiri'nin uyuşturucu kaçakçısı bir çeteyle bağlantılı olduğunu ortaya çıkardı.

Arnavutluk milletvekilleri dokunulmazlık sahibidir ve haklarında bazı kanuni işlemler  parlamentonun onayı olmadan başlatılamaz. Arnavutluk Cumhuriyet savcısı Tahiri'yi tutuklamak üzere bir dosya açtı fakat 25 Ekimde meclis üyeleri verdikleri olumsuz oylarla [4] Tahiri'yi korudular.

Bazı uluslararası basınların da haberlerinde belirttiği gibi bunun yerine savcıya Tahiri'yi soruşturma yetkisi verdiler. Associated Press tarafından ”Parlamento soruşturma için eski milletvekilinin dokunulmazlığını kaldırdı” başlığıyla bir makale yayınlanmıştı. Karşılaştırıldığında, yerel basının çoğu parlamentonun Tahiri'nin tutuklanma iznini reddetmesi [5] üzerine odaklanmıştır. [6]

Balkan Insight [1]‘ın yazdığı üzere Parlamento toplantısını takip eden bir basın toplantısında, Başbakan Rama Arnavut gazetecilerine ”cahil ve utanmaz” olduklarını söyleyerek hakaret etmeye başladı. ”Okumamanız, okuduğunuzu bile anlamamanız ve olan bitenin ne olduğunu dinlemek istememeniz sizin talihsizliğiniz.” dedi.

Başbakan gazetecilerin sorularını yanıtlamayı reddetti, bunun yerine onları yalan haberler yaymakla suçladı ve basın kanallarında dedikodular yapmaktansa gazeteciler olarak rollerini öğrenmeleri gerektiğini belirtti. Rama geçmişte basını bir ”kazan”a benzetmişti fakat bu seferki tavrı öncekinden çok daha öfkeliydi.

Parlamento'nun Tahiri'yi koruma oyuna müteakip başbakanın gazetecilere çıkışması Arnavut basınını o kadar meşgul etmişti ki Bulqiza [7]‘daki 30 yaşında bir madencinin ölüm haberi [8] neredeyse tamamen görmezden gelinmişti.

Gazeteci Artur Nura Twitter'da başbakan Rama'nın bu çıkışmasının video görüntülerini de içeren bir makale linki ile bir tweet paylaştı:

Gazetecilere saldırıp hakaret eden Rama kontrolünü tamamen kaybediyor (video).

Arnavut Gazeteciler Birliği (AJU) Rama'nın bu davranışını ” bir yüksek politik ve devlet temsilcisine yakışmadığı, küstahça ve onur kırıcı olduğu” yönünde eleştirerek bir basın açıklaması yayımladı [11].

The logo of the Albanian Journalists’ Union (AJU).

Unioni i Gazetareve Shqiptare denoncon kete gjuhe dhe kete komunikim etiketues te Kryeministrit dhe apelon per nje qendrim refuzues te te gjithe anetareve te organizates sone dhe komunitetit profesional ne pergjithesi.
UGSH me indinjate deklarohet se kjo sjellje dhe ky komunikim fyes i kryeministrit kane nje lidhje dhe mbartin edhe pergjegjesine e madhe per gjendjen kritike ne te cilen gjenden gazetaret e sotem ne vend. Ne vleresojme se eshte pergjegjesia e Tij dhe e institucioneve te tjera ligjore qe gjate kesaj kohe informaliteti dhe shembja e vlerave profesionale po shnderrohen ne plage te medha, çdo dite e me teper ne jeten mediatike te vendit.

”Arnavut Gazeteciler Birliği başbakanın kullandığı ve topluluğumuzun tüm üyelerine ve mesleki topluluğumuza hitap eden bu saldırgan dili ve önyargılı kelimeleri kınadı ve organizasyonumuza ve mesleki topluluğa böyle bir davranışı kabul etmemeleri için çağrıda bulundu. AJU böyle bir davranışın ve hakaret içerikli konuşmaların Arnavutluk'ta gazeteciliğin yüzleştiği vahim durumla ilişkili olduğunu kızgınlıkla belirtti. Başbakanın ve diğer yasal merciilerin , birçok gazetecinin sözleşmesiz çalışmaya zorlandığı belirsiz durumlardan günlük basın yayınlarının miktarındaki artışı da etkileyen mesleki değerlerin yok olması da dahil ülkedeki basının durumu konusunda sorumluluk sahibi olduğuna inanıyoruz.”

Birlik basın açıklamalarını gazetecileri 27 Ekim Cuma günü başbakanlığın yaptığı bu hareketi boykot etmeye çağırarak sonlandırdı.

Gazetecilerin çoğunluğu, basın sahiplerinin baskıları yüzünden konu seçmekte sınırlandırılmış olsalar da birçoğu yine de bu konu hakkında yazılarını yazdı. Arnavutlar hem parlamentonun Tahiri'nin tutuklanma isteğini reddetmesi ve hem de başbakanın eşi görülmemiş basın saldırısı karşısında şaşkınlığa uğramıştı.