YouTube kullanıcısı “Detodo Unpoco” tarafından yüklenen “Porto Riko'da Hurricane / Huracan Irma” videosunun ekran görüntüsü.

Bu yazı yazıldığı esnada(6 Eylül akşamı) Irma Kasırgası, Porto Riko'dan saatlerce uzaktaydı. İlk yağmur ve şiddetli rüzgar kendini gösterdiğinde insanlar hala ahşap panellerine çekiçle vuruyor, market alışverişlerini yapıyor, Facebook'ta canlı yayın başlatıyor ve hayatlarını tehdit eden gelgite tanık olmak için kendilerini tehlikeye atıyorlardı.

Bazıları son pirinç ve fasülyeyle kızarmış domuz pirzolasının tadını çıkarırken Elektrik Enerji Kurumu, Porto Riko'da bazı kasabalardaki en kötü senaryonun 3-4 ay sürebilecek elektrik kesintileri olduğunu tahmin ediyordu. Kasırganın en çok zarar vereceği düşünülen kuzeydoğu kıyılarındakiler, yaşam alanlarını boşaltıyordu. Sığınma evlerinin birçoğu tam donanımlıyken Culebra Adası örneğinde olduğu gibi — Porto Riko Adası Belediyesi  — bazılarındaysa enerji santralleri ve diğer önemli kaynaklar konusunda yeterli randıman alınmıyordu.

Çevresel adaletsizlik ve borç krizi yüzünden şiddetlenen bir doğal felaket

Kömür temelli enerji üreten bir şirket olan AES'e (Applied Energy Systems) Çevre Kalite Kurulu (Environmental Quality Board) tarafından, toksit küllerini düzgün şekilde muhafaza etmedikleri, AGREMAX ve kömür atıklarını Peñuelas kasabası ve diğer komşu bölgelerde döküp ürettikleri için para cezası verildi. Bulunan küller, AGREMAX ve kömür atıkları, Irma kasırgasıyla tropik fırtına rüzgarlarının ve akan suların merhametindedir. Bu da topluluklar için çok büyük bir sağlık riski anlamına gelmektedir.

Dahası Porto Riko şu an 49 milyar dolarlık emeklilik yükümlülüğü ve 74 milyar dolarlık borçla çağdaş tarihinin en zararlı finansal ve sosyo-politik krizlerinden biriyle karşı karşıya. Bu borç felaketinin reçetesi: acımasız bütçe kesintileri, aşırı derecede kemer sıkma ve neoliberal politika içeren katı önlemlerdi. Federal Acil Durum Yönetimi Ajansı, birinin Kongre ve Senato'nun eski durumuna dönmesini sağlayacağını ve daha fazla para yardımı yapacağını düşünüyor.

“…Tüm bunlardan sonra dayanışmanın artmasını umuyorum.”

Bu arada, Porto Rikalılar başlarına gelebilecek her şey için hazırlanıyorlar. Şartlar yeterince acımasızken hükümetle medya tarafından geride bırakılmak, derin hoşnutsuzluk duygularını daha da arttırmakta. Maureen O'Danu'nun makalesinde de belirttiği gibi adanın mağduriyeti, uluslararası medyanın ve ABD medyasının verdiği önemden anlaşılabilir.

Right now, as I’m typing this, the leading edge of Hurricane Irma is hitting the Virgin Islands (US and British) and Puerto Rico. Let me rephrase that: Right now, as I’m typing this, Hurricane Irma is hitting the United States. […] And yes, the devastation for Florida or Georgia or the Carolinas is likely to be devastating. And that will be a huge story. But *so is* the story of the Hurricane passing directly over Puerto Rico, our long neglected US territory, and over the US Virgin Islands, another US territory that depends on tourism for its survival.

Şu an bunu yazarken Irma Kasırgası Virgin Adaları'na (ABD ve İngiliz) ve Porto Riko'ya vuruyor. Tekrar söyleyeyim: Irma Kasırgası Amerika Birleşik Devletleri'ne vuruyor.

Ve evet, Florida, Georgia ya da Karolina için hasar, büyük olasılıkla harap edici. Bu çok büyük bir hikaye olacak. Uzun süredir ihmal edilen ABD toprağı olan Porto Riko ve ekonomisi turizme bağlı olan ABD'nin Virgin Adaları üzerinde geçen bir hikaye.

O'Danu tarihten örnek vererek diğer devletlerin eşitsizliklerini yansıtıyor ve ırkçılığın, Puerto Rico'daki felaketinin adanın dışına çıkmasını engelleyen nedenlerden biri olduğunu savunuyor:

[…] because racism, as we wake up morning, we will not be subjected to hundreds of pictures of the devastation in Puerto Rico, which *will be worse* than Houston for a myriad of reasons. We will not hear the rescue stories, the stories about pets. We will not have major companies putting donation pages for Puerto Rico on their splash pages of their Internet spaces. We will have ugly shades of the “poor savages, shouldn’t we do something”? We will have hand wringing and expressions of sadness and pity.

[…] ırkçılık yüzünden yarın sabah kalktığımızda Porta Riko'daki yüzlerce yıkım resmini görmeyeceğiz. Birçok nedenden ötürü Huston'dan daha kötü olacağız. Evcil hayvan ya da kurtarış hikayeleri duymayacağız. Büyük şirketler Porto Riko için internet sayfalarından bağış toplamayacak. ”Fakir vahşiler, bir şeyler yapmamalı mıyız?” tarzında cümleler sarf edecekler. Ellerini sıkacağız, açıma ve üzüntü gibi ifadeler edineceğiz.

Ayrıca etraftaki hazırlıktan endişeye kapılan Kristen Fink yazdı:

I write this with a cup of Café Lareño on one hand. I am counting the hours until the stillness turns to chaos. I can already notice how little by little people are saving their phone battery for the emergency. There are less jokes now, more compact information, and many goodbyes. […] This monster could take everyone back to zero, a fresh start. Those who live on the coast have been told to evacuate, the waves could reach up to 35 feet and winds are over the 150 mph mark; they might get back to a sandy mountain where their home once was. There are many unprotected windows and roofs just because the people who live in them cannot afford the means to make them safe. There are bosses forcing people go to work even under these hazardous conditions. Some people will only be without power for a couple of days while others will be left without a home forever. I´m hoping for a little humanity to come back after all of this.

 

Bir yandan kahve içiyor bir yandan yazıyorum. Sessizlik kaosa dönene kadar saatleri sayıyorum. İnsanların acil durumlar için şarjlarını nasıl idareli kullandıklarını fark ediyorum. Şu an çok az şaka yapılıyor genelde kısa ve öz bilgiler veriliyor daha çok veda ediliyor. Bu canavar herkesi sıfıra çekip yeni bir başlangıç yaptırabilir. Sahilde yaşayanların tahliye edilmesi söylendi. Dalgalar 35 feet/ 10.668 metreye kadar çıkabilirse rüzgar 150 mil-saat/241.4016 km-saatin üzerinde olabilir. Orada yaşayanları güvende tutmak göze alınamıyor çünkü korunaksız pencere ve çatılar var. Daha da kötüsü, insanları bu tehlikeli koşullarda çalışmaya zorlayan patronlar var. Bazıları birkaç gün acı çekecekken bazıları sonsuza dek evsiz kalacak. Tüm bunlardan sonra dayanışmanın artmasını umuyorum