Rus gösteri sanatçısı Petr Pavlensky, Lubyanka, Moskova'daki Rus Federal Güvenlik Hizmeti (FSB) merkez binasının kapısını ateşe verdikten sonra holiganlık şüphesi üzerine gözaltına alındı.
Can alıcı ve bazen şok edici gösteri sanatı ile bilinen Pavlensky, FSB ofisinin girişlerinden birini elindeki benzin kutusunu dökerek aleve verdiğinde kayda alınıyordu. Gösterinin videosu Vimeo'ya yüklenmişti.
Eylemin fotoğrafları Rus blogger Ilya Varlamov tarafından da yayınlanarak sosyal medyada daha hızlı bir yayılmaya yol açtı.
Pavlensky'ye göre (“Tehdit” adındaki) gösteri, FSB'nin “sürekli korku metodlarına” karşı çabayı belirten bir sembol idi. Sanatçı yaptığı eylemi, FSB'nin “toplumun korku tehditlerine karşı fırlattığı bir eldiven” olarak tanımladı.
Gazeteci Vladimir Romenskiy ve Nigina Beroev, eylem üzerinde haber yapmaları üzerine Pavlensky ile gözaltına alındılar, fakat akabinde polis tarafından serbest bırakıldılar.
Sosyal medya kullanıcıları, her zaman olduğu gibi Pavlensky'nin sanat eylemleri üzerine verilen uç tepkileri tekrarlayarak övgü dolu yahut tersleyici yorumlarda bulundular.
— Почему у вас ФСБ горит? — Я художник, я так вижу. pic.twitter.com/Zo2lfCh5b4
— Пeрзидент Роисси (@KermlinRussia) November 9, 2015
- FSB'niz neden yanıyor?
– Ben bir sanatçıyım, bu benim imgelemim.
Это всё что угодно – от современного искусства, до античного карнавала (типа, Герострат), но только не политика. И уж тем более не протест.
— Mark Feygin (@mark_feygin) November 9, 2015
Bu eylem modern sanattan antik bir karnavala (bkz: Herostratus) değin her şey olabilir, fakat siyaset değil. Ve kesinlikle protesto değil.
Rus milletvekili Dmitry Gudkov(“Adil Rusya” partisi), düşünceli bir Facebook gönderisi yayınladı, metinde gösterinin doğallığı, toplumun tepkisi ve bunların gelecekteki Rus protestoları ve Rus devleti üzerine neler belirtebileceğine dair düşünceleri yer aldı:
Я тоже скажу свои пару слов про новую акцию Павленского. Во-первых, все, конечно, прекрасно продумано: и время — утро понедельника, чтобы сразу обеспечить СМИ главной новостью, и картинка — лицо аскета на фоне пожара. Как акт искусства — практически безупречно, не нужны никакие пояснения.
А вот во-вторых — все печальнее. Представьте, что тот же Павленский вышел утром к ФСБ с плакатом в одиночный пикет. Этого никто и не заметил бы, сколько таких пикетчиков только за последний месяц повязали в центре города «без шума и пыли». А раз нормальный протест не работает — у ФСБ начинают гореть двери. И все, кого я читал в Фейсбуке, восторгаются. Не красотой картинки, а именно самим поджогом.
[…]
…другого способа диалога власти и общества уже нет. И искусство адекватно отвечает на такой вызов времени. Мы дошли до той точки, когда низы не могут достучаться до верхов, а те не хотят слышать этот стук.
Pavlensky'nin yeni eylemi üzerine ben de birkaç şey söyleyeceğim. Birincisi, üzerinde oldukça kafa yorulmuş bir gösteri: Vakit, pazartesi günü, basına manşet haberlerini vermek için. Fotoğraf, arka planda ateş ile bir sofunun yüzü. Bir sanat eylemi olarak mükemmel, açıklamaya ihtiyaç yok.
İkinci olarak ise her şey daha kötü. Aynı Pavlensky'nin sabah çıkıp FSB merkezinin önünde elinde pankart ile tek başına eylem yaptığını düşünün. Kimse fark etmeyecekti, zaten sayısız yalnız eylemci geçen ay içinde Moskova'da “sessiz sedasız” gözaltına alındı.
Normal protestolar hiçbir şeye yaramadığı için, FSB kapıları yanmaya başlıyor. Facebook'ta gördüğüm herkes saygı ve hayranlık içinde. Gösterinin sunduğu imge ile de değil, ateşin kendisi ile.
[…]
…otorite ve toplum arasında başka türlü bir diyalog mümkün değil. Ve sanat bu zamanların zorluklarına cevap veriyor. Alttakilerin üsttekilere erişemediği, üsttekilerin ise alttakilerin seslerine kulak asmadığı bir zamandayız.