Yemen'de yıl boyunca süren devrimin sonunda, eski başkan Ali Abdullah Saleh “devrildi” ve 27 Şubat 2012'de yapılan seçimle tek aday olan Abd-Rabbu Mansour Hadi başkanlık görevini devraldı. Buna rağmen, Yemen istikrarsızlık ve şiddet dolu bir yıl yaşadı. 2012 yılı daha önce eşi benzeri görülmemiş intihar bombaları, patlayıcı yüklü araçlar, suikastler, petrol borularına ve elektrik hatlarına yapılan saldırılara ve ayrıca sık sık tekrar eden Amerikan insansız hava araçlarının saldırılarına sahne oldu. Aşağıda, Yemen'i sarsan olayların ay be ay sıralnmasını görebilirsiniz.
Ocak:
* Güney bölgesinde Yemen polisi ve protestocular arasındaki çatışmada 5 kişi öldü. Protestocular Başkan Ali Abdullah Saleh'in görevden ayrılmasını ve başkanın yargılanmasını engelleyecek olan planın reddini istiyorlar. Üç protestocu öldürüldü ve 18 protestocu yaralandı, ayrıca iki polis öldürüldü ve beş polis yaralandı.
* Yemen'de gece yapılan insansız hava aracı saldırısında dört El Kaide liderinin de olduğu 15 kişi öldürüldü. Yemen'in güneydoğusundaki Abyan bölgesinin Loder şehrinde gece yapılan saldırıda içlerinde dört El Kaide liderinin de bulunduğu 15 militan öldürüldü.
Şubat:
* Yemen ordusu iki seçim karşıtını öldürdü. Yemen ordusuna bağlı birliklerin, Dalea'nın güneydoğu bölgesinde, eski başkan Ali Abdullah Saleh'in yerine gelecek yeni başkan için yapılacak olan seçimleri boykot çağrısında bulunan gruba karşı açtığı ateş sonucunda iki kişi öldü.
* Yemen'in Tek Adaylı Seçimleri
Bir çok Yemenli seçimlere katılmanın gereksiz olduğunu düşünüyor, zira seçim sonuçları Körfez Arap Ülkelerinin İşbirliği Konseyi ile yapılan anlaşma ve Saleh'e sunulan dokunulmazlıkla önceden belirlenmiş durumda. Saleh'in yerine geçen askeri kökenli Hadi ile Yemen'in gelecek günlerinde herhangi bir değişiklik olacağına inanmıyorlar ve buna ek olarak Saleh'in ailesi orduyu kontrol ettiği sürece sivil yönetime sahip olamayacaklarını ve rejimin gücünü koruyacağını biliyorlar.
Mart:
* İntihar bombacısı dört Yemenli askeri öldürdü. Al-Bayda'nın güneydoğusunda askeri kontrol bölgesine bomba yüklü araçla yapılan intihar saldırısında en az dört Yemenli asker yaşamını yitirdi.
Nisan:
* Yemen'in en büyük havaalanına silahlı saldırı. Yemen'in devrik başkanına bağlı birlikler ülkenin en önemli havaalanına uçaksavarlarla yaptıkları saldırılarla havaalanının birgün süre ile kapatılmasına sebep oldu. Bir gün sonra yeni başkan Abed Rabbo Mansour al-Hadi, atamaları eski başkan tarafından yapılmış, içlerinde Ali Abdullah Saleh'in üvey kardeşi, hava kuvvetleri komutanı Mohammed Saleh al-Ahmar ve yeğeni başkanlık koruması şefi Tarık'ın da olduğu, önemli askeri yetkilileri görevden aldı.
*Elektrik santraline yapılan saldırı Yemen'de enerji sıkıntısına yol açtı. Kabile üyelerinin Marib'de ki elektrik santraline yaptıkları saldırı Başkent San'a ve Taiz, Hudaida, İbb gibi şehirlerde elektrik kesintilerine sebep oldu.
Mayıs:
*Birleşme Yıldönümü arifesinde yapılan intihar saldırıları, yaklaşık 100 kişinin ölmesine en az 200 kişinin yaralanmasına neden oldu.
*Amerikan insansız hava araçlarının kullanımındaki artışa öfke
Yemen topraklarında, El Kaide lideri olduklarından “şüphelenilen” kişilerin öldürülmesine yönelik yapılan, insansız hava aracı saldırılarında ölen çocukların ve diğer sivillerin “sivil zayiat” olarak nitelenmesi ve bir gazetecinin kanun dışı tutuklanması, ABD'ye karşı olan düşmanlığı kuvvetlendirdi. […] Amerika Birleşik Devletleri'nin anti terör politikalırını yeniden gözden geçirmesi ve direkt olarak “El Kaide” ile savaşmak ve insansız hava aracı saldırıları ile sivilleri öldürüp, Yemen halkının öfkesini çekip, onların militan gruplara katılmasına sebep olmak yerine, terörün sosyo-ekonomik ve toplumsal nedenlerini irdelemesi gerekmektedir.
*Yemenli El Kaide Lideri ‘insansız hava aracı saldırısında’ öldürüldü. Fahd al-Quso insansız hava aracının füzeleriyle vurularak öldürüldü. Onun ve diğer bir üyenin ölümü El Kaide ve Amerika'daki Yemen Büyükelçiliği tarafından doğrulandı. En az 20 asker militanların yaptığı intikam saldırısında hayatını kaybetti.
Haziran:
*Yemen'in güneydoğusundaki saldırılar Ulusal Diyaloğu tehlikeye atıyor
Yemen'in sorunlarını tartışmak için Ulusal Diyalog gündemde iken, merkeze bağlı birlikler, Mansoura Meydanı'nı bir yılı aşkın süredir işgal eden ayrılıkçı aktivistlere karşı saldırdı, çadırlarını tahrip edip, üzerlerinde gerçek mermi kullanarak bazılarının ölmelerine ve yaralanmalarına sebep oldu.
*Yemen'de Elektrik Sıkıntıları
Elektrik, yemek ve su temel insan ihtiyaçlarıdır ve Yemenliler devrimden çok önce ve halen bu haklarını talep etmektedirler. Eski başkan Ali Abdullah Saleh'in ayrılmasından beri hiç birşey değişmedi, hatta yeni Milli Birlik Hükümeti yönetimi altında herşeyin daha da kötüye gittiği izlenimi var. Bir çok Yemenli, ülkenin kuzeyinden güneyine her yerinde gün boyunca süren elektrik kesintileri yüzünden zor şartlar altında yaşıyor.
Temmuz:
*Bir başka intihar saldırısı Sana'yı sarsıyor. Bir başka intihar bombacısı içişleri bakanlığının güneydoğu kapısında üzerindeki bombaları patlatarak dokuz kişiyi öldürdü ve 15 kişiyi yaraladı.
Ağustos:
*Yemen Cumhuriyet Muhafızları Sana'da ölümcül çatışmaların içinde. Savunma bakanlığının yanındaki çatışmalarda beş kişi öldü ve en az dokuz kişi yaralandı.
Eylül:
*Yemenli bakan suikast girişiminden sağ kurtuldu. Yemen savunma bakanı, Orgeneral Muhammad Nasir Ahmad, başkent Sana'nın merkezinde, yedi korumasının ve beş sivilin hayatını kaybettiği saldırıdan sağ olarak kurtuldu.
*Amerikan insansız hava aracının saldırılarında 13 kişinin ölmesine öfke. Amerikan insansız hava aracının saldırısında füzelerden birinin hedeften şaşması sonucu aralarında üç kadının bulunduğu 13 sivil yaşamını yitirdi.
*Son 8 günde yaşanan 29 sivil ölümü bile Yemen'deki Amerikan insansız hava aracı saldırılarını yavaşlatamadı. Haftasonunda ki saldırılarda 10 sivilin hayatını kaybetmesi bile Amerika Birleşik Devletleri'nin gizli ve gayrı resmi savaşını durdurmuş gibi gözükmüyor.
*Yemenliler eski başkanlarının idamı için yürüdüler.
Onbinlerce yemenli geçtiğimiz şubat ayında artan ayaklanmalar karşısında görevden ayrılan Saleh'in idamı için başkent Sana'da yürüyüşler düzenledi, ayrıca diğer şehirlerde de yürüyüşler düzenlendi.
Ekim:
*Ölümcül saldırı Yemen askeri üssünü sarstı. Militanlar Abyan bölgesindeki askeri üsse bomba yüklü araçla saldırdı. En az 15 asker öldü ve bir düzineden fazlası yaralandı.
*Sana'da Amerikan Elçiliği koruması öldürüldü. Saldırganlar, motorsiklet üzerinden açtıkları ateşle Qassem Aqlannear'ı Yemen'in başkenti Sana'da ki evinde öldürdüler.
*Yemen anti terör görevlisi öldürüldü. Damar bölgesinde anti terör operasyonlarında bulunan Ali al-Yamani motorsiklet üzerinden iki kişinin açtığı ateş sonucu öldü.
*Yemen silah deposundaki patlamaları inceliyor. Birinci zırhlı tümen karargahındaki patlamaların sebebi silah deposundaki çıkan yangın olarak belirtildi, ölü veya yaralı hakkında bilgi verilmedi.
*Yemen LNG doğalgaz boru hattında bir patlama daha. 320 kilometre uzunluğunda ve yıllık getirisi yaklaşık 4.5 milyar dolar olan doğalgaz hattı bu yıl bir çok kez saldırıya uğradı.
Kasım:
*Amerikan insansız hava aracı Obama'nın seçim zaferinden bir gün sonra saldırdı. Saldırı başkent Sana'nın 40 kilometre uzağındaki eski başkan Ali Abdullah Saleh'in doğduğu kasabada yaşandı. El Kaide Arabistan Bölgesi eski üyesi Adnan al Qadhi ve iki koruması Rabiee Lahib ile Radwan al Hashidi, saldırıda hayatını kaybetti.
*Sana'daki Aşure kutlamalarına saldırı. Başkent Sana'da Şiileri aşure günü kutlamalarına yapılan saldırıda dört kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı.
Aralık:
*Elektrik hatlarına yeni saldırılar. Bilinmeyen kişilerce, Mareb bölgesinin Wadi Abeeda şehrindeki elektrik iletim hatlarına saldırı düzenlendi.
*İstihbarat yetkilisi Yemen'in doğusunda öldürüldü Hadramout'daki istihbarat ofisinde görevli Albay Ahmed Baramada, Mukalla'daki evinin yakınlarında motorsikletli saldırganlar tarafından öldürüldü
*Yemen'deki hava saldırılarında 6 El Kaideli öldürüldü. Yemen güvenlik görevlileri ülke çapında düzenlenen hava saldırılarında altı El Kaide üyesinin öldürüldüğünü ve 12 militanın yaralandığını bildirdi.
*Yemen doğalgaz boru hattında tekrar patlamalar yaşandı. Boru hattının 295. kilometrisinde 30 ekimde patlamalar yaşanmıştı. Kasımda tamir edilen hatta aralık ayında soğutulmuş gaz verilmişti.
*Yemen boru hattındaki patlamaların arkasında top saldırılarının olduğunu belirtiyor. Ülkenin güneydoğusundaki Shabwa bölgesindeki doğalgaz hattına bir saldırı daha yapıldı. Gaz hattına, sabotaj amaçlı iki top atışı yapıldığı belirtildi.
*İstihbarat birimlerine karşı suikast kampanyası sürüyor
Yemen istihbarat şefi suikastten kurtuldu. Sahari ve al-Wadi bölgesi istihbarat şefi Albay Mohammed Hajeb, suikast giğişiminden kurtuldu. Suikastlerin El Kaide tarafından düzenlendiği düşünülüyor fakat şu ana kadar herhangi bir delil elde edilemedi, ayırca buna ek olarak eski başkan Saleh'e bağlı birliklerin de bu saldırılarda rol alabileceği düşünülüyor.
*Yemen'in uzun süredir beklenen askeri yenilenmeleri. Uzun süredir sonuçlanmayı bekleyen konular var, bunlar ordunun hava, kara, deniz ve sınır birlikleri olarak dörde ayrılması, cumhuriyet muhafızları ve birinci zırhlı tümenin dağıtılması, eski başkan Saleh'in akrabalarının ve Ali Muhsen'in ordudan ayrılması olarak sıralandı. Fakat hala bu konularda adım atılmadığı ve çıkan haberlere göre bu kişilerin yeni ordu yapılanmasında da yer alacağı görülüyor.
*İki Amerikan insansız hava aracı Yemen'i Noel'de vurdu. Beş şüpheli militan bu saldırılarda öldürüldü.
*Kabile kaynaklarına göre, çıkan çatışmalarda 17 kişi öldü. Marib'deki petrol boru hattına sabotaj düzenlediğinden şüphenilen kabile üyeleriyle Yemen ordusu arasında çıkan çatışmada 10 kabile üyesi ve yedi asker yaşamını yitirdi.
*Üç Batılı Yemen'in başkenti Sana'da kaçırıldı. Büyük güvenlik zaaflarının yaşandığı Yemen'de maskeli saldırganlar Sana'daki bir dükkandan üç Batılıyı kaçırdı.
*Yemen'de silahlı saldrıganlar iki ist düzey yetkiliyi öldürdü.Albay Salem Gorbani ve General Fidel al-Zahari 30 dakikalık çatışmada motorsikletli saldırganlar tarafından öldürüldü. Yani Yemen'de Noel boyunca, 2 Amerikan insansız hava aracı 5 kişiyi öldürdü, Marib'deki çatışmalarda 17 kişi öldü ve bir tuğgeneral ile üst düzey yetkili suikastte yaşamını yitirdi.
*Protestocular 270 km boyunca yürüdüler. Yemen gençliği, 2011 Yaşam Yürüyüşü şehitleri anısına, Taiz'den Sana'ya kadar 270 km yürüdüler ve başkanlık sarayı önünde, Saleh'in akrabalarının ordu ve istihbaratın idari kadrosundan atılmasını istediler.
*Silahlı kişiler tamir edildikten sonra Yemen petrol hattına saldırdı. Yetkililere göre 2012'de saldırılar devlete 1 milyar dolara mal olurken, petrol ihracatı %4.5 oranında düştü.
*İki El Kaide şüphelisi isyancı insansız hava aracı saldırılarında öldürüldü. Hadramout'un doğusundaki kıyı kasabası al-Sheher'in batısında iki motorsikletli kişi insansız hava araçlarıyla öldürüldü.
*Silahlı kişiler istihbarat şefini öldürdü. Mutea Baqutian, cumartesi Hadramawt'daki işine giderkensilahlı kişilerce durdurulup öldürüldü, saldırganlar olay yerinden kaçarak uzaklaştı.
Bu arada, Yemen sürekli ertelenmek zorunda kalan altı aylık Ulusal Diyalog Konferansına hazırlanıyor. Konferansta yer alacak siyasi partiler ve diğer örgütler en sonunda ulaşabildiler ve konferans bu yıl içerisinde düzenlenebilecek. Bir çok Yemenli 2014 yılında yapılcak seçimlerde referandumda oy kullanmak istiyor. Bu arada devrik başkan Saleh GPC (İnsanların Toplantı Partisi) üyesi olarak Ulusal Diyaloga Katılıp Yemen'in geleceğine yön vermek istiyor!
2012 yılı Yemen'de suikastler, bombalamalar, adam kaçırmalar ve Amerikan insansız hava araçlarıyla dolu bir yıl olarak geçti. Yemenliler gelecek yılın daha istikrarlı ve güvenli bir yıl olmasını diliyorlar.
Thumbnail image :US Air Force General Atomics MQ-1 Predator Unmanned Aerial Vehicle (UAV). Image by Flickr user james_gordon_los_angeles (CC BY-NC 2.0)