- Global Voices Türkçe - https://tr.globalvoices.org -

Diller: Bésiro (Chiquitano) Dilinin Dijital Sesleri

Kategoriler: Bolivya, Dilbilim, Diller, Etnik Köken & Irk, Teknoloji, Yükselen Sesler

Bolivya Anayasası haklı bir gururla 36 yerel dili devletin resmi dilleri olarak kabul etmektedir [1] [en]. Bu dillerin üçü;  Quechua, Aymara ve Guaraní, gerek bunları konuşanların çokluğu gerekse çevre ülkelerde de konuşulmaları yüzünden daha çok tanınır. Ancak diğer 33 dil hakkında kaynak bulmak bu halklar açısından zorluklar yaratmaktadır.

Santa Cruz bölgesinde başlatılan bir proje bu sorunu digital yurttaş medyasını kullanarak kendi sanal içeriklerini yaratma yoluyla daha çok insanı dillerini korumak ve yeniden canlandırmak konusunda cesaretlendirerek çözmeye çalışmaktadır.

Santa Cruz Gabriel René Moreno Otonom Üniversitesi [es] [2] İnsan ve Eğitim Bilimleri Bölümü'nde Ignacio Tomicha Chuve önderliğinde bir grıp genç dilbilimci Monkox Bésiro adını verdikleri bir projeyle Bésiro (Chiquitano) [3] [en] dilini dijital ortama aktarmayı amaçlıyorlar. Bu dil Santa Cruz ve Beni vilayetlerinde birçok bölgede Chiquitano halkı tarafından konuşulmakta ve Bolivya'da hala anadili Bésiro olan 20,000-60,000 kişi yaşadığı tahmin ediliyor.

Bir Twitter hesabı (@MonkoxBesiro [4]) ve Facebook Sayfası [5] [es] açmalarının ardından proje üyeleri SoundCloud [6] [en] aracılığıyla, aktif bir biçimde, kendi aralarında kaydettikleri veya San Antonio de Lomerio gibi anayurtlarına yaptıkları ziyaretler sırasında yaptıkları ses kayıtlarını Internet'e yüklüyorlar.

Örneğin aşağıda kısa, iki dilde ders örneğini dinleyebilirsiniz. Örnekte Bésiro dilinde selamlama ve sessiz harflerin doğru seslendirilmesi öğretiliyor:

Bésiro dilinde söylenen bir geleneksel şarkı:

ve Bésiro dilinde “Yüce Babamız” duası: