- Global Voices Türkçe - https://tr.globalvoices.org -

Balkanlar: Bu Şarkı Kimin?

Kategoriler: Popüler Yayın, Arnavutluk, Bosna Hersek, Bulgaristan, Makedonya, Sırbistan, Türkiye, Yunanistan, Etnik Köken & Irk, Müzik, Politika, Sanat & Kültür, Seyahat, Tarih, Uluslararası İlişkiler

Son zamanlarda bazı Makedon blogcular Bulgar yönetmen Adela Peeva tarafından çekilmiş olan “Bu Şarkı Kimin?” [1] isimli belgeseli kendi sitelerinde yayınladılar ve hikayeyi paylaştılar. Belgeseli çekme fikri yönetmenin İstanbul'da birkaç arkadaşıyla (bir Makedon, bir Sırp, bir Yunan ve bir Türk) yemek yerken herkesin çalan şarkının kendi ülkelerinden olduğunu iddia etmeleriyle ortaya çıkmış.

Bu konudaki ilk yazı Arheo Blog [2] sayfasındaki kısa bir eleştiriydi:

[…]Belgeselin politik bir yatkınlığı yoksa da şarkının kimliğini arayış Balkan milletlerinin kimlik arayışlarını ve sabırsızlıkarını gösteriyor. Birbilerini buluşturmak yerine Peeva durumu bilmeden kendilerine saygısızlık yapıldığını düşünen insanların tepkileriyle uğraşmak zorunda kalıyor. Balkanların tarihi mirasını müzik ile bağlamayı beklerken Adela Peeva sonunda geçmişi kesin olmayan bir şarkının insanlarda nasıl nefret uyandırdığını farkedecek. Filmin sonunda Türkiye ile BUlgaristan arasındaki sınırda bir kutlamanın nasıl yangına dönüştüğünü ve farklı kökenlerden insanların bunu söndürmeye çalıştığını göreceksiniz.

Harika bir belgesel ve benim dikkatimi çeken iki bilgi şu oldu: “Bu bir savaş şarkısı ve ritimler Kuzey Avrupa'dan geliyor olmalılar, çünkü Balkanlar'da sık karşılaşılan türden değiller.” Şarkının gerçekte ne olduğu size kalmış.

Arheo Blog'daki yazı kajmak.ot [3]‘da paylaşıldığında başka tepkiler aldı:

Arwena:
Milliyetçi reflekslere neden mantık arandığını anlamıyorum. Balkanlar için durum bu çünkü politika doğal olarak tarihle bağlantılı. Belgeselin politik amacı olmadığına inanıyorum çünkü başka bir amaçla çekilmiş. Ama öyle başlamasa da sonu çok farklı oldu. Kültürel miras ve başka kültür ve medeniyetlerin başarıları söz konusu olduğu zaman böyle sonuçları daha önce de görmüştük. Sanat gibi farklı açıları olan herşey, bu coğrafyanın doğası gereği milliyetçiliğe itilecektir ve amacının politik olduğu düşünülecektir.

Zlochko:

Tabii, tabii tamamen saf nedenlerle ve şarkının kaynağını bulmak için çekildi. Bu yüzden Boşnaklara Sırpların orijinal şarkıya sahip olduklarını söylüyor (daha Sırbistan'a gitmeden), Sırplara Boşnak versiyonunu dinletiyor ve Bulgarlara şarkıyı Türklerin sahiplendiğini söylüyor.

Belgeselde saf olan hiçbirşey yok. Ve tamamen politik bir belgesel. Ama böyle olması daha iyi, bu coğrafyadaki milletleri en iyi şekilde gözler önüne seriyor.

Razvigor [4] isimli blogcu da videoyu yayınladı ve şunları yazdı:

Arnavutluk bölümünde yönetmen geri döneceğini söylüyor ve gerçekten de “Arnavut usülü Boşanma” filmiyle geri dönüyor da. Acaba bu filmi de internette var mı?

Makedon Michael Moore ararken istediğim özellikler bunlardı işte.

Makedonya'da bu şarkının iki versiyonu var, bir tanesi Prilep şehrinden “Oj ti Paco Drenovchanke” ve diğeri de Tetovo şehrinden “Oj devojche, ti Tetovsko jabolche.”